Doorgaan naar hoofdcontent

Geschiedeniscolleges en gesprekken over Tsjetsjenië

Hallo allemaal,

Het was een hectische week, en ik heb zowaar weer eens iets te vertellen. Allereerst heb ik wat aanvullingen op een eerder bericht over inefficiënte werkwijzes in Rusland. Deze week moesten we namelijk ons visum laten verlengen, wat helemaal niet moeilijk had hoeven zijn. Sterker nog, de daadwerkelijke procedure duurde 13 seconden, maar wat eraan voorafging was wel weer even de moeite van het opschrijven waard:
Toen we hier aankwamen zei onze coördinator, Michaïl, dat het semester - en dus het studiecontract-  tot 28 december zou duren, en vroeg in verband met de visumverlening of we zin hadden om na afloop van het semester langer in Rusland te blijven, waar we voor de zekerheid ja op zeiden. We leverden twee weken geleden onze documenten en gingen er vanuit dat het verder geregeld werd, want verder werd ons niet verteld dat we nog iets moesten doen. Ik was van plan de 25e naar huis te gaan en maakte me er geen zorgen over, maar Tjad wilde met Oud & Nieuw in Rusland blijven en besloot even na te vragen of de verlenging nog meegenomen was. Michaïl reageerde alsof dit de meest ingewikkelde kwestie ooit was, zei dat hij het moest navragen en liet vervolgens uiteraard een week niets van zich horen. Toen Tjad nog maar eens naar zijn kantoor ging, zei hij dat ze de dag erna mee moest komen om het te regelen. We waren inmiddels dus een week verder, en er resteerden ons nog twee dagen voor de mogelijkheid om een aanvraag te doen zou verlopen. Toen Tjad bij zijn kantoor aankwam, stonden álle internationale studenten daar. Michaïl vroeg aan Tjad waar ik was (thuis, want niemand had mij, noch haar verteld dat ik erbij moest zijn.) Lang verhaal kort, ik moest halsoverkop in een tram naar een visumkantoor aan de andere kant van het centrum springen. Eenmaal daar aangekomen, werd ons verteld dat we de 25e uiterlijk het land uit moesten, terwijl oorspronkelijk de 28e was gezegd. Deze wijziging was verder nooit met ons gecommuniceerd, dus het had heel goed gekund dat we allang retourtickets voor de 28e hadden geboekt, wat gelukkig niet het geval was. Maar ja, ik heb weer één of ander stempeltje en ga ervan uit dat ik mag blijven tot het eind van het semester. 

Dramatische pasfoto's 


Even iets over de colleges die ik volg; ze zijn verschrikkelijk. Omdat er eerder iemand van onze studie hier is geweest, kregen wij de keuze uit vakken van de faculteit waar hij op zat, de politiek-historische. Ik dacht eerst dat dit gewoon de keuze voor buitenlanders was, maar het komt dus doordat ze vanwege die jongen, die Ruslandkundevakken volgde, denken dat wij van zo'n soort faculteit komen. De Oxfordjongens zitten namelijk bij Filologie, waar ik ook liever had gezeten, gezien mijn zeer bewuste keuze om slavistiek en geen Ruslandkunde te gaan studeren. Nu ben ik verder niet ongeïnteresseerd in geschiedenis en politiek, dus ik heb geen moeite gedaan om mijn vakkenpakket te veranderen, ook omdat we pas anderhalve week na de start van het semester gearriveerd waren. Ik was tevens wel benieuwd naar hoe de Russen hun eigen geschiedenis presenteren. Wat ik precies verwachtte, weet ik niet. Ik vermoedde vooral veel nadruk op de "heldendaden" en een ietwat ongezonde dosis nationale trots, maar eigenlijk is dat niet eens zozeer het geval. Er is eigenlijk helemaal niks het geval, want de colleges bestaan vooral uit opsommingen van feiten, aan- en jaartallen, en er wordt weinig gesproken over causale verbanden. Percentages in de economische groei tijdens de vijfjarenplannen, het aantal Duitse tanks in de Tweede Wereldoorlog, de bouwjaren van een ellenlange lijst kathedralen...ik kan niet eens doen alsof het me iets kan schelen. Normal is het leuke aan geschiedenis dat je kunt zien wat de consequenties van bepaalde acties zijn, maar dat komt hier nauwelijks aan de orde. 

Afgelopen week moesten we bij ons taalgroepje "discussiëren" over Tsjetsjenië, een republiek die momenteel tot de meest repressieve samenlevingen ter wereld wordt gerekend op het gebied van overheidsbemoeienis, vrijheid van meningsuiting en politieke bewegingen. Tsjetsjenië heeft een enge leider en was recentelijk nog in het internationale nieuws omdat homoseksuele mannen er doodgemarteld worden in concentratiekampen. Hoewel ik absoluut geen expert ben wat betreft de politieke perikelen in het gebied, (slavistiek, ha), kan zelfs ik nog wel vaagjes beredeneren dat Tsjetsjenië niet zomaar een extremistisch zwart gat is geworden. Dat het misschien wel iets te maken heeft met het feit dat de Russen het gebied twee eeuwen geleden etnisch probeerden te zuiveren, het innamen, de religie probeerde uit te bannen, de bevolking deporteerden en - in zekere zin tot op de dag van vandaag- tot tweederangsburgers reduceerden. Natuurlijk zijn er absoluut geen excuses om vrouwen te verbieden te roken of een broek te dragen en al helemaal niet om mensen vanwege hun geaardheid te vermoorden. Desondanks zien we helaas vaak genoeg dat lange periodes van oorlog en politieke instabiliteit hand in hand gaan met dictators en religieus extremisme. Deze dingen werden echter - uiteraard - niet benadrukt in ons college. We hadden het vooral over de Theater-gijzeling door Tsjetsjeense rebellen in 2002, waarbij 129 mensen mensen omkwamen (deels door fouten die gemaakt werden tijdens het bevrijden) en over de jonge Russische jongens die in Tsjetsjenië moesten vechten. Het is allebei tragisch, maar man, wat trek ik die hele 'kijk-ons-eens-lijden'-troef hier slecht. Omdat ik mijn docente verder wel heel lief vind, had ik in mijn bijbehorende schrijfopdracht heel voorzichtig geformuleerd dat "veel hedendaagse problemen veroorzaakt zijn door zowel Russisch als Tsjetsjeens wanbestuur". Ik was ook van plan om me tijdens de discussie niet al teveel te bemoeien met de standpunten van mijn docent, net zoals ik altijd van plan ben me niet te bemoeien met Zwarte Pietendiscussies op Facebook. Uiteindelijk houdt dat in dat ik toch iets zeg. Na de zoveelste opmerking over hoe zielig het allemaal was voor de Russen, opperde ik dat het misschien beter geweest was als Tsjetsjenië nooit deel van de Russische Federatie was geworden, omdat de culturele verschillen te groot waren en dat Tsjetsjenië daarom onafhankelijkheid zocht. Mijn docente reageerde daarop dat ze al heel lang tot Russisch gebied hadden toebehoord, alsof dat een geldige reden voor ze was om het dan maar gewoon te accepteren. Ik begon met, 'weet ik, maar...' en toen zei ze:
'Waarom vinden jullie het dan niet net zo erg als de Spanjaarden geweld gebruiken tegen Catalonië.' alsof a) niet heel de wereld daarover viel en b) De Spaanse situatie vergelijkbaar is met de Russische. Andere pareltjes die in de taallessen aan bod kwamen, zijn bijvoorbeeld "Navalny (oppositie) wordt niet tegengewerkt omdat hij tegen Poetin is, maar omdat hij een provocateur is" of op-het-randje opmerkingen over de Russische inmenging in de Amerikaanse verkiezingen. 


Hier ter afsluiting een foto van augurkenchips. Geen aanrader.

Reacties

Populaire posts van deze blog

Als het werkt, waarom zou je het dan anders doen?

Er zijn momenten waarop ik Nederland ontzettend mis. Niet eens de kaas, of de Erasmusbrug, maar wel de Nederlandse efficiëntie. Als je als West-Europeaan Boelgakov leest, vermoed je dat de nadruk op de onbekwaamheid van de personages overdreven is, puur bedoeld om een komisch effect te creëren . Dat het beschreven gebrek aan functionaliteit in de Russische cultuur allesbehalve overdreven is, blijkt echter al zodra je je visum gaat aanvragen. Hoewel ik me nog wel een paar absurde situaties kan herinneren uit Sint-Petersburg overtreft Perm de tweede hoofdstad op dit gebied onomstotelijk. Misschien is dit wat mensen bedoelen als ze het hebben over het 'ware Rusland.' Het kan enerzijds heerlijk zijn, die lijdzame cultuur. Ik vind het soms best ontspannend dat je hier niet altijd weet waar je aan toe bent, en dat dat niemand stoort. Dat Russen niet schuimbekkend op het perron staan en desondanks thuiskomen, daar herinner ik mezelf bijvoorbeeld elke keer aan als mijn trein weer

Eindstand

Zoals de trouwe lezer ongetwijfeld gemerkt heeft, heb ik vorige week geen bericht geplaatst. Deze keer was het niet eens uit luiheid, maar omdat het me leuker leek om aan het einde van deze reis een uitgebreide terugblik te schrijven. Deze overweging komt trouwens ook voort uit het feit ik vier uur op de luchthaven van Moskou moet wachten op mijn transfer, en ik toch wat te doen wilde hebben in die tijd. Bovendien heb ik mijn berichtje vorige keer laten schieten, omdat de afgelopen twee weken zeker niet de boeiendste van mijn verblijf waren. Maar geen zorgen, er zaten heus wel een paar memorabele momenten tussen. Zo hebben we een formele ontmoeting gehad met de decaan. Het was de bedoeling dat we een soort vergadering zouden hebben over hoe het verblijf van de internationale studenten verbeterd kan worden, alleen had niemand dit aan ons verteld. Zoals bijna alles in Rusland gaat, werden we op een onbewaakt moment een kantoor in getrokken met de boodschap dat we de dag erna de decaan

Eén week later:

De eerste collegeweek zit er alweer bijna op; morgen heb ik nog een werkcollege en dan begint mijn tweede weekend in Perm al. Volgende week komen er waarschijnlijk twee jongens bij ons taalgroepje, zodat we niet langer privéles hebben. De ene heet Pierre en is - je verwacht het niet- Frans, de andere komt uit Oxford. De taalcolleges gaan best okee, al merk ik wel dat ik echt héél veel vergeten ben. De normale colleges zijn een net iets ander verhaal. We hebben dus twee hoorcolleges, Sovjetgeschiedenis en Geschiedenis van de Russische Cultuur, en van beide vakken ook een werkcollege (bij een hoorcollege vertelt de docent en maak je aantekeningen, bij een werkcollege moet je zelf actief meepraten en antwoorden geven). Het eerste hoorcollege was en beetje een aanfluiting. De klas was ontzettend kinderachtig. De helft van de studenten was te laat, zowat iedereen zat met zijn telefoon, en er werden zelfs briefjes rondgegeven. We hebben ook niemand gesproken. Het was een hele rumoerige klas